Sremska Mitrovica

Istorija grada



Sremska Mitrovica je grad s veoma dugim kontinuitetom života u kojem je nekoliko puta iz osnova menjala ne samo svoje ime, već i svoju fizionomiju: isprva drveno ilirsko-keltsko naselje, zatim antički grad i prestonica, srednjovekovna varoš sa mnogo gospodara, orijentalna palanka s minaretima, pukovsko graničarsko mesto, zanatsko-trgovački centar u doba građanskog prosperiteta i, najzad, savremen industrijski grad u punom naponu jedne nove istorije.

Rimljani osvajaju Sirmijum krajem I veka stare ere. Grad raste vrtoglavom brzinom i u I veku nove ere stiče najviši gradski rang - postao je Colonia Flavia Sirniensium i dobija izuzetan vojnički i strateški značaj. U njemu se pripremaju ratne ekspedicije careva Trajana, Marka Aurelija i Klaudija II Gotskog. Od sredine III veka Sirmijum je postao ekonomsko središte čitave Panonije, te je dao Imperiji nekoliko velikih ljudi. U njemu ili u okolini rođeni su carevi Decije Trajan, Aurelijan, Prob i Maksimilijan, svi romanizovani Iliri-domoroci



Potvrdu svog izuzetnog položaja u okviru Rimske imperije Sirmijum dobija u vreme tetrarhije kada postaje jedna od četiri prestonice carstva, grad sa carskom palatom, hipodromom, kovnicom novca, amfiteatrom, pozorištem, mnogobrojnim radionicama, javnim kupatilima, hramovima, kao i mnoštvom javnih palata i raskošnih vila.

Od 313. godine hrišćanska crkva u Sirmijumu igra veliku ulogu kao sedište episkopije. Gotovo jedan vek trajale su ogorčene verske borbe oko različitih učenja i jeresi. U gradu je održano pet crkvenih sabora. Poznate "sirmijske formule" rešavale su dogmatska pitanja značajna za čitav hrišćanski svet. U V veku razvoj grada je prekinut hunskim razaranjima. Gradom su naizmeničn ogospodarili Istočni Goti i Gepidi, sve dok ga Justin II nije priključio Istočnoj rimskoj državi. Polovinom VI veka u Srem su prodrli Avari sa prvim slovenskim grupama i 582. godine definitivno zauzeli i razorili Sirmijum.



U IX veku Srem se nalazi u sastavu Bugarske i uloga Sirmijuma raste, jer je u njemu, pošto su Bugari primili hrišćanstvo, osnovana episkopija. Smatra se da je slovenski prosvetitelj Metodije, pre nego što je otišao u Moravsku, bio episkop Sirmijuma. Dolaskom Mađara Sirmijumom naizmenično gospodare Vizantinci i Mađari, sve do 1180. godine kad vizantijska vlast zauvek nestaje s ovog tla, a od nekad slavnog grada ostaju samo ruševine. Jedino je još ostao obnovljeni manastir sv. Dimitrija s tvrđavom. Novo naselje, izraslo kraj zidina, dobija u XIII veku po manastiru svoje današnje ime Dmitrovica (latinski "Civitas Sancti Demetri", mađarski "Szava Szent-Demeter").



Pred turskom najezdom mađarsko stanovništvo se povlači ka svojoj matici, a Srbi se sve više doseljavaju, tako da je Srem tokom jednog veka postao srpska oblast, a despot Stevan Lazarević, među ostalim posedima, dobija i Mitrovicu. Posle 1529. godine Srem je konačno u sastavu turskog carstva. Za nekoliko decenija Mitrovica se od opustošenog mesta pretvorila u Šeher-Dimitrovice, grad orijentalnog tipa sa velikom čaršijom, koji je postao privredni i administrativni centar Srema. Mirom u Požarevcu grad je oslobođen od Turaka i pripojen Habzburškoj monarhiji. Sredinom XVIII veka osnovan je Deveti petrovaradinski graničarski puk sa sedištem u Mitrovici. Graničarska komanda podiže oko trideset zgrada, kao vojno središte puka.

Demografija i geografija



Opština Sremska Mitrovica se nalazi na severozapadu Srbije, na kontaktu triju različitih morfoloških celina : sremske ravnice, mačvanske ravnice i fruškogorkog pobrđa. Površina Opštine Sremska Mitrovica iznosi 76.153 hektara i na njoj živi 85328 stanovnika.

Grad se nalazi na 44 stepeni i 58 minuta severne geografske širine i 19 stepeni 36 minuta istočne geografske dužine i prostire se po južnom obodu sremske lesne terase i na aluvijalnoj ravni reke Save, na prosečnoj nadmorskoj visini od 82,oo m. Opštinu Sremska Mitrovica čini grad – konurbacija tri naselja : Sremska Mitrovica i Laćarak na levoj i Mačvanska Mitrovica na desnoj obali reke Save i 23 seoska naselja..

Prvi rezultati popisa stanovništva 2002

OPŠTINA
Sremska Mitrovica: 88745

GRAD
Sremska Mitrovica: 40488

GRB KAO OBELEŽJE NAŠEG GRADA



Na publikacijama različitih namena pojavljuju se brojne proizvoljne modifikacije izgleda grba Opštine Sremska Mitrovica. Podsećamo da Mitrovica ima grb koji je utvrđen Statutom Opštine Sremska Mitrovica i taj grb je obeležje naše tradicije. Osamdesetih godina 19. veka, kada je Mitrovica od političke opštine podignuta u red slobodnih kraljevskih gradova sa potpunom autonomijom, na sednici Gradskog zastupstva septembra 1894. godine zaključeno je da Mitrovica kao grad neophodno mora imati svoj pečat i grb. Na osnovu originalnog pečata iz 14. veka koji je čuvan u arhivu u Budimpešti slikar Dragan Melkus je izradio grb.
Nakon skoro jednog veka, ponovo je uzet u razmatranje izgled grba Mitrovice i na sednici SO Sremska Mitrovica održanoj 7. juna 1967. godine utvrđen je grb, rad slikara Enesa Mundića. Grb je u potpunosti identičan sa trenutno važećim, a njegov sadržaj je utvrđen Statutom Opštine Sremska Mitrovica koji je objavljen u Službenom listu opština Srema br.13/99:



Amblem opštine je grb koji za osnovu ima štit na kome su u gornjem delu ucrtane tri humke od kojih je jedna sa plamenom, a predstavljaju simbol borbe i palih žrtava. U sredini je rimska tvrđava ispod koje stoji rimski vojnik sa štitom i kopljem, što znači da grad Sremska Mitrovica leži na ostacima rimskog grada Sirmijuma, a zelena podloga sa prosečenom talasastom linijom predstavlja polja Srema i reku Savu. U gornjem delu štita je natpis ćirilicom «Sremska Mitrovica», a u dnu natpisa latinicom «Civitas Sancti Demetrii».
Treba dodati da su humke zelene boje, gradske zidine su smeđe boje, polulopta na kojoj stoji vojnik je zelena, a ucrtana talasasta linija je srebrne boje, kako je utvrđeno još 1967. godine.